Genelge 1992-17 (Okuyucu Hizmetleri ve Halkla İlişkiler)
(Bu mevzuat sayfaları Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından derlenmekte ve güncellenmektedir.)
Bugüne kadar çeşitli tarihlerde Bakanlığımızca gönderilen genelgelerde halk kütüphanesinin amacı belirtilerek, bu amaca ulaşabilmek için halk kütüphanelerinin asıl görevlerinin yanı sıra eğitici ve kültürel etkinliklere de yer verilmesi istenmiş ve bunun önemi vurgulanmıştı.
Aslında yapılması istenilen bu tür etkinlikler günümüzde giderek önem kazanan ancak yeterince anlaşılamamış “Halkla İlişkiler” çalışmalarında birer araçtır.
Halk kütüphanelerinin varoluş nedeni olan halka ulaşabilme, kütüphane ve hizmetlerinin tanıtılması, kaynaklarının olabildiğince kullanılabilmesi ve kütüphane hizmetlerinin geliştirilmesi için “Halkla İlişkiler” her geçen gün önem kazanmaktadır.
Bu hizmet politikası doğrultusunda :
a) Halk kütüphanelerinde girişte kimlik kartı alma ve yer no.su uygulamasına kolaylık getirilmesi, mümkünse kaldırılması ve böylece kütüphanelerin, halkın rahatça girip çıkabileceği yerler haline getirilmesi,
b) Kütüphanelerimizde uygulanan 16 yaşına kadar kullanıcıların çocuk bölümlerinden yararlandırılması yanında, bu yaş gurubundaki gençlerinde yetişkinlerin yararlandıkları bölümlerden yararlanabilmesinin sağlanması,
c) Kullanıcılardan gelen istek, öneri ve şikayetlerin kütüphane yönetimlerince titizlikle değerlendirilerek hizmette etkinlik sağlamak üzere kütüphanede bir “istek ve öneri” kutusu bulundurulması ve çevresindeki çeşitli etkinliklerin duyurulabileceği “duyuru panosu” hazırlanması,
d) Kullanıcı ile doğrudan ilişkili müracaat ve okuyucu hizmetleri birimlerinde, yeterli personelin bulunması halinde mutlaka kütüphanecilerin görevlendirilmesi,
e) Kütüphane personelinin kullanıcıları ile ilişkilerinde kılık kıyafetine özen göstermesi; sıcak ve güleryüzlü davranarak her türlü kolaylık ve yardımın sağlanması ve kütüphanenin açık olduğu (öğlen saati dahil) kütüphane hizmetinin aksatılmaması,
f) Kütüphane kullanıcılarının, kütüphaneden kısa sürede nasıl yararlanacağı konusunda yönelttikleri her türlü soruların çeşitli müracaat kaynaklarından araştırılarak yanıtsız bırakılmaması,
g) Bugüne kadar kullanıcılarımızın büyük çoğunluğunu öğrencilerin oluşturduğu dikkate alınarak, halk kütüphanelerinin sadece ders çalışılan ve okul ödevlerinin yapıldığı yerler olmadığı ve her kesimden kullanıcıya hizmet verdiği konularında okul yönetimleriyle işbirliği yoluna gidilerek okul kütüphanelerine işlerlik kazandırılmasına çalışılması,
h) Kütüphane kullanıcılarının, kütüphaneden kısa sürede nasıl yararlanacağı konusunda yönlendirecek bilgiler içeren kütüphane içi levhalar bulundurulması,
ı) Halk kütüphanelerine ulaşımı kolaylaştırmak ve böylece zaman kaybını önlemek bakımından herkesin görebileceği şekilde cadde ve sokaklara yön levhaları konulması,
i)Kütüphanelerin boya, badana v.b. dekoratif işlerinde açık ve canlı renkler kullanılması, afiş, çiçek gibi malzemelerle okuyucu çeken yerler haline getirilmesi,
j) Halk kütüphanelerinin çocuk bölümlerinde çocukların oyun oynayabilecekleri, resim ve benzeri etkinlikler yapabilecekleri ve bunları sergileyebilecekleri bölümler oluşturulması,
k) Kütüphane dışında okunmak üzere ödünç kitap almak isteyen kullanıcılara gereken yardımın gösterilmesi ve kitapların ciltli olup olmadığına bakılmaksızın ödünç verilmesi,
l) Halk kütüphanelerinin halka açık kültürel etkinliklerin merkezi haline getirilmesi, bunun için de belli bir program çerçevesinde bölgelerindeki kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak eğitsel ve kültürel etkinliklerin düzenlenmesi,
Mesela: Sağlık kuruluşları veya tıp fakülteleri ile yapılacak işbirliği sonucu düzenlenecek “ana-çocuk sağlığı, doğum kontrolü, aşı, hayvan sevgisi v.b.” konulu konferanslar kütüphaneleri kullanmayan ya da az kullanan bir kesimi kütüphanelere çekecektir. Ayrıca, benzer çalışmalar kütüphanenin bulunduğu yöredeki yazar, şair ve sanatçıların ürünlerini sergileyerek de gerçekleştirilebilir.
m) Gezici kütüphanelerin mümkün olduğu ölçüde kütüphane hizmeti götürülemeyen bölgelere hizmet götürecek çağdaş hizmet birimleri haline getirilmesi,
n) Hastane, huzurevi, cezaevi, tutukevi ve ıslahevinde bulunan okuyuculara hizmet götürmek üzere özel koleksiyonlar oluşturulması,
o) Kütüphane yöneticileri olarak; vatandaşlar, belediyeler, il özel idareleri, dernek v.b. kurum ve kuruluşlarla işbirliğine gidilmesi ve onların kütüphanelere yardım ve desteklerinin sağlanması,
gerekli görülmektedir.
“Halkla İlişkiler” etkinliklerinde başarılı kütüphanelerin basın-yayın organlarında tanıtımının yapılabilmesi için; yukarıda belirtilen veya bunların dışında yapılabilecek her türlü etkinliklere ait bilgi, belge, fotoğraf vb. dokümanların Bakanlığımıza gönderilmesi uygun olacaktır.
Bakanlık olarak hedefimiz bundan böyle halkımızın kütüphanelere gelişini beklemeden iyi bir halkla ilişkiler organizasyonu ile Halk Kütüphanelerinin çevrenin birer kültür evi haline getirilmesi, kullanıcılarına sunacağı hizmetin çağdaş halk kütüphaneciliği anlayışı içinde nitelikli ve yaygın hale getirilmesidir.
Bilgilerinizi ve konuya gereken önemin verilmesini rica ederim.
BAKAN ADINA
Prof.Dr.Tülin SAĞLAMTUNÇ
Genel Müdür V.